Hayatımızın üçte birini uyuyarak geçiriyoruz. Böylesine önemli zaman dilimini ayırdığımız uyku, nitelik olarak geriye kalan üçte ikilik zamana da doğrudan etki ediyor. Nitelikli bir uyku süreci geçiremeyen insanlar uyanıklık halinde ya sürekli yorgun ve bitkin, ya da uykulu oluyorlar. Yaşamsal aktiviteler, verim gibi birçok şey de bundan doğrudan etkileniyor. Bu noktadan bakarak "verimli uyku" kavramını daha yakından inceleyelim.

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, iyi bir uykunun insanlar için vazgeçilmez ihtiyaç olduğunu söyledi. 6-10 saat arası uykunun normal olduğunu belirten Prof. Dr. Yorulmaz, uykuda beynin çalışmaya devam ettiğini, öğretilen bilgileri ayıklayıp düzenleyerek sindirdiğini ve depoladığını bildirdi.

Kişinin, vücudun günün yorgunluğunu uyuyarak attığını ve bir sonraki güne hazırladığını ifade eden Prof. Dr. Yorulmaz, sağlık için uykunun hayatın vazgeçilmez şartlarından olduğunu kaydetti. Uykunun yaşa göre farklılıklar gösterdiğini belirten Prof. Dr. Yorulmaz, şöyle konuştu: "Yeni doğmuş bir bebek neredeyse tüm gününü uyuyarak geçirir, büyüdükçe ise uyku ihtiyacı azalır.

Ortalama uyku süresi kaç saat olmalıdır?

Uyku üzerindeki çeşitli araştırmalar, sağlıklı ve dengeli bir hayat için ihtiyaç duyulan uyku süresinin, kişinin genetik faktörlerine de bağlı olarak ortalama bir insan için 4-10 saat arasında değiştiğini, yetişkinler için günde ortalama 6-8 saat olması gerektiğini ortaya koymuştur. Diğer taraftan, gerçekten sekiz saat uyumak zorunda olmadığımızı, günde sadece altı, beş, hatta dört saat uykunun bile yeterli olabileceğini gösteren çalışmalar da vardır.

"Uyumak = Dinlenmek" şeklindeki düşünce oldukça yanlış!

Kendi tecrübelerimizden ve çevremizdekilerden de görürüz ki, uyku süresiyle dinlenme arasında her zaman doğru bir orantı yoktur. Az uyuyan bir kişinin, çok daha fazla uyuyana göre kendini daha dinlenmiş hissetmesinin sebepleri arasında, dinlendirici ve yeterli uyumasının büyük rolü vardır.

Peki nitelikli uyku için neler yapmalı?

Günlük hayatta bazı düzenlemeler yaparak işe başlayabilirsiniz.

-Beslenme alışkanlıkları uyku düzenini etkiler. Yatmadan en az iki saat önce hafif şeyler yenmelidir. Ağır ve kalorili yemekler özellikle solunum rahatsızlığı olanlar ve horlama problemi yaşayanlar için daha büyük riskler taşımaktadır. Ayrıca, çay, kahve, kola gibi uyarıcı tesire sahip içecekler, uykuyu geciktirmektedir.

-Düzenli bir uyku alışkanlığına sahip olunmalıdır. Kaliteli bir uykunun şartlarından biri, her gün olabildiğince aynı saatlerde uyumak ve uyanmaktır. Özellikle, hafta içinde düzenli bir uyku programına sahip olup, hafta sonlarında bu programın bozulması da, kaliteli uykuya engel teşkil eden faktörlerdendir.

-Uyku ortamının rahatlığı önemlidir. Kaliteli bir uyku için ideal ortam; genellikle hafif ışıklı, gürültüsüz, çok soğuk veya çok sıcak olmayan bir oda ile, çok sert veya çok yumuşak olmayan bir yataktır.

-Yatarken televizyon seyretmek yerine rahatlatıcı kitaplar okumak, hafif müzik dinlemek faydalıdır. Yatmadan önce 15-20 dakikalık ılık banyo yapılması, ılık süt içilmesi de uyumaya yardımcı olur. Fazla kilolardan kurtulmak da uyku için faydalıdır.