Uyku Sağlık

Uyku nedir, hakkında bilgi, bebekler de uyku düzeni, büyüklerde uyku

Uyku insanın vazgeçilmezi. Hayatının üç parçasından biri. Hal böyle olunca filozoflardan düşünürlere kadar birçok insan uyku üzerine sözler sarf etmiş. Bu konu üzerine söylenmiş en manidar uyku ile ilgili cümleleri paylaşıyoruz.

"Öyle kolay bir sanat değildir uyumak; onun uğruna, bütün gün uyanık durmak gerekir."

Friedrich Nietzsche

"Az uyku, irade kararlığı sağlar ve nefsin azgın arzularını öldürür. Az konuşmak, bir çok belaları önler; canlıları incitmemek, insanın amacına ulaşmasını kolaylaştırır."

İmam-ı Gazali

Vücutlarında kemik ya da kıkırdaktan yapılmış omurgası bulunan hayvanlara omurgalı hayvanlar denir. Omurgalı hayvanlar ; balıklar kurbağalar sürüngenler kuşlar ve memeliler olmak üzere beş guruba ayrılırlar. Bu grupların her birinden kış uykusuna yatan hayvan türleri bulunmaktadır.

Kaplumbağalar havaların soğuması ile birlikte aktiviteleri azaldığı görülür.Bu da ekim aylarına denk gelir.Bu mevsimsel değişimlerden kaplumbağalar kendilerini koruyabilmek için bütün hayatsal faaliyetlerini en aza indirgeyerek uyku haline geçerler.Solunumları yavaşlar ve kalp atışları en aza iner.Tabi ortamda kaplumbağalar ekim-mart aylarında kış uykusuna yatarlar.Çin tatlı su kaplumbağaları gibi bazı küçük türlerin kış uykusuna yatmadıkları görülebilir.

Evde Beslenen Kaplumbağalar İçin Kış Uykusu

Doğal ortamdan uzaklaşan tatlı sı kaplumbağalarında bazı dengesizlikler görülür.Bunun sebebi ev ortamı ile doğal ortamın şartlarıdır.Ev ortamında kaplumbağanın ideal ısısı ve ultraviole ışıktan yoksun olmasından dolayı kaplumbağanın hayatsal faaliyetlerinde dengesizlikler görülebilir. Kaplumbağalar akvaryumlarda kaya altlarına veya köşelere girmeye çalışırlarsa bize kış uykusu zamanını gelmiş olduğunu hatırlatır.Bu durumda şunlara dikkat etmemiz gerekmektedir ;

Cenab-ı Hak, sırf açlıktan Öldürmemek için, kışın yiyecek bulamayan birçok yarasayı da kış uykusuna yatırır. Onların da sincaplar gibi iktisatlı hareket etmeleri, fazla enerji kaybetmemek için azami gayret göstermeleri gerekir. Çünkü Rezzak-ı Kerim olan Rabbimizin, onların vücutlarına depoladığı yağ miktarı çok naziktir.

Yazın enerji depolayan yarasalar, kış uykusunda ürkütülmemeli. Çünkü, ürktüklerinde stresten hayatlarını kaybediyorlar. Ayrıca, enerji harcadıkları içinde güçsüz düşüp ölebiliyorlar.''

Bazı düşüncesiz insanlar, kış uykusundaki yarasa kolonilerini rahatsız eder. Yarasaları hareketlendirerek daha fazla enerji sağlamağa mecbur bırakıtlar. Bu da onlar için bir felâket olur.

Ülkemizdeki Dupnisa'da bulunan Kız Mağarası'nda yaşayan16 türde 33 bin yarasa, kasım ayının başında kış uykusuna yattı. Kasım-mart dönemini kış uykusunda geçiren yarasalar, yaz döneminde depoladıkları besinlerle hayatlarını sürdürürler.

Günlük koşuşturmalardan arta kalan vaktini uykuya ayıran, uykunun önemine dikkat etmeyen modern insan şimdilerde bunun neticeleriyle boğuşuyor. Gün içinde sürekli uykulu oluyor, sabah dayak yemiş gibi kalkıyor, gündüzleri dikkatini toplayamıyor, verimi düşüyor ve şişmanlıyor. Oysa uyku, çalışmak, yemek yemek, alışveriş yapmak ve sinemaya gitmek gibi tercih ettiğiniz her türlü aktiviteden daha önemli bir ihtiyaç.

Uyku, vücudumuzun dinlenmesi ve bir sonraki güne hazırlanması adına Rabb'imizin bahşettiği çok büyük bir nimet. Bu nimetin kadrini işlerinin yoğunluğundan dolayı uykusuz kalanlar çok daha iyi bilirler. Uyku ihtiyacımızı zaman açısından günün sonunda yani gece gideririz. Bazı durumlarda da gün içinde de uyumak ve dinlenmek isteriz.

Peygamber Efendimiz İbn Mace'de geçen bir hadis–i şeriflerinde şöyle buyurur:

"Allah bir kulunu helak etmek isterse ondan hayasını alır. Hayası alındığında onu hep uğursuz bulursun. Onu hep böyle bulduğunda emanet duygusunu da yitirir. Yitirince onu hep hain olarak görürsün. Onu bu halde görünce merhamet duygusunu da kaybeder. O bu hale düşünce onu kovulmuş bir halde bulursun. En son onu öyle bir halde görürsün ki İslam halkası artık onun boynundan alınmıştır."

Kokuların, rüyaların içeriğini etkileyebileceği bildirildi. Almanya'da Mannheim Üniversite Hastanesi'nde görevli bilim adamı Boris Stuck'un yaptığı araştırma, uykuda rüya görme esnasında belirli kokulara maruz bırakılan kişilerin rüyalarının bu kokulardan etkilendiğini gösterdiğini söyledi.

Araştırma çerçevesinde 15 kişinin, rüyaların görüldüğü REM uykusuna girdiklerinde, 10 saniye boyunca yoğun gül ve çürük yumurta kokularına maruz bırakıldıkları belirtildi. Bundan bir dakika sonra uyandırılan deneklere rüyalarıyla ilgili sorular sorulduğu, gül kokusuna maruz bırakılanların hepsinin güzel, çürük yumurta kokusuna maruz bırakılanların çoğunun ise kötü rüyalar gördüklerini söyledikleri kaydedildi.
Boris Stuck, kokuların, rüyaların "duygusal renkliliğini" etkilediğini ifade ederken, araştırmayı yürüten ekibin, sürekli kabus gören insanların kokular kullanılarak güzel rüyalar görmesinin sağlanıp sağlanamayacağı üzerinde çalışma yapacağı bildirildi.

Uyku bozuklukları arasında en sık karşılaşılan durumlardan ikisi uyku apnesi ve horlama. Bu ikisinin anlamları ile ilgili farklı algılar var. Halk arasında çokça karıştırıldığını söyleyebiliriz. Peki nedir uyku apnesi ve horlama arasındaki fark?

Ergenlik döneminden geçen gençler uykusuzluk sorunu ile karşı karşıyadır. Peki, bu sorun onları nasıl etkiler? Uyku bozuklukları hafızayı zayıflatır, yaratıcı düşünme kapasitesini azaltır ve öğrenmeyi olumsuz etkiler. Ergenlik döneminden geçen gençler zaten yoğun stres ve duygusal sorunlarla boğuşmak zorundadır.

Yaşlılık izlerini önlemenin, düzeltmekten kolay olduğunu söyleyen Dr. Ümran İleri: Gece karanlıkta uyumak tüm hücreleri yeniler ve anti-aging etkisi yapar. Sabah kalkınca yüzünüze çarpacağınız soğuk su ise cildinizi pahalı kremlerden daha çok tazeler

Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Estetik Rekonstrüktif ve Plastik Cerrahi Uzmanı Dr. Ümran İleri, genç kalmak ve güzelliğini korumak isteyen kadınlara, servet harcamadan yapabilecekleri antiaging yöntemlerini anlattı.

BASİT YÖNTEMLERLE ERKEN ÖNLEM ALIN 

Yaşlılık izlerini önlemek, oluştuktan sonra düzeltmekten daha kolaydır. Bunu sağlamak için 20’li yaşlardan itibaren bazı noktalara dikkat edip önlem almamız gerekiyor. Bu önlemler aslında hiç de zor olmayan, sağlıklı yaşamak isteyenlerin normalde yapmaları gereken şeyler.

SABAHA KADAR OTURUP AKŞAMA DEK UYUMAYIN 

Uyku sorunu yaşayan kişiler üzerinde yapı lan küçük bir araştırmaya göre, uyku sırasında yaşanılan belli belirsiz solunum problemleri, stres ve tuvalete gitme ihtiyacı gibi olağan şüphelilere kıyasla, uykusuzluğa yol açmada daha büyük bir rol oynuyor olabilir.

Sleep dergisinin son sayısında yayınlanan makale, kronik uykusuzluk çekenlerin gece boyunca 30 kez uyandıklarını ve kısa süreli bir solunum probleminin (örneğin solunan oksijen oranındaki bir düşüş) bu uyku kesintilerinin yüzde 90'ına neden olduğunu ortaya çıkardı.

Karabasan ilaç tedavisi ile yenilebilecek bir hastalık. Uykuya geçişi sağlayan, REM-Non-REM döngüsünü bozmayan, derin uyku kalitesini artıran ilaçlar tedavide kullanılır. İlaçların etkileri ya da yan etkileri çok subjektiftir. Kişiden kişiye farklılık gösterir. Bu nedenle hiçbir ilaç doktor tavsiyesi ya da doktor kontrolü dışında kullanılmamalıdır. Doktora başvuran hasta öncelikli olarak uyku laboratuarına yönlendirilerek uyku EEG’si ile izlenir. Beyin dalgaları ve uyku bozukluğu çeşidi belirlenir. Tek bir uyku bozukluğu çeşidi varsa sadece ilaç tedavisi ile uyku düzenlenir.

Ramazan'ın gelmesiyle birlikte, vatandaşların en büyük problemlerinden bir tanesi de uykusuzluk. Ramazan'da sahura kalkılmasıyla, uykuda meydana gelen düzensizlik, vatandaşların gün içinde uykusuz dolaşmasına neden oluyor.

Ramazan ayının girmesiyle birlikte oruç tutanlarda uyku düzeninin bozulduğuna işaret eden uzmanlar, uykusuzluğun neden olabileceği rahatsızlık ve şikayetlere dikkat çekiyor.

Ramazan öncesi gerçekleşen uyku sürelerinin oruç tutarken de korumak büyük önem taşıyor. Yine sahurdan sonra en az iki saat uyunulması da gün içerisinde vücudun daha dinç kalmasına önemli bir katkı sağlıyor.

Ramazan sofraları da uyku bozukluğuna yol açan bir diğer etken. Yemenin uyku üzerindeki etkisine dikkat çeken uzmanlar, sofrada hızlı yemek yenilmemesi, ağır ve yağlı yiyecekleri sofralarından uzak tutulması, bol sıvı tüketilmesi, iftardan sonra kısa ve hafif egzersiz yapılmasının sağlıklı uyku uyumalda yardımcı olacağını belirtiyor.

Doç. Dr. Ömer Coşkun, melisa çayının sinir, strese karşı rahatlama, vücudun, kasların gevşemesi ve uyku düzenini sağlayıcı etkiye sahip olduğunu söyledi.

Hava sıcaklığının artması ile vatandaşların sinirlerine hakim olmada güçlük çektiğini belirten Dr. Ömer Coşkun, melisa çayının özellikle sinir sistemi ve sindirim sistemi ile ilgili rahatsızlıklarda, mide spazmında, kalp rahatsızlıklarında tansiyonu düzenleyici, ağrı kesici ve rahatlatıcı etkisi olduğunu belirtti.

ABD’deki bir araştırma enstitüsünün çocuklar arasında yaptığı araştırmadan çarpıcı sonuçlar çıktı.
ABD’nİn California eyaletindeki araştırma enstitüsü olan SRI International’ın 4 yaşındaki 8 bin çocuk ile yaptığı çalışmaya göre 11 saat uyuyan çocuklarda dil, okuma, matematik ve diğer derslerdeki başarı, farklı saatlerde uyuyanlara oranla daha yüksek oluyor. Çalışma ekibinin başındaki doktor Erika Gaylor, “0-4 yaşları arasındaki çocuklar ne kadar erken yatarsa, akademik performansları o kadar gelişmiş oluyor” dedi. Uzmanlar, ailelere çocukları için düzenli bir yatma saati belirlemelerini öneriyor.