Uyku Sağlık

Uyku nedir, hakkında bilgi, bebekler de uyku düzeni, büyüklerde uyku

Toplumda sıkça görülen migren, özellikle tatlı ve şekerleme tüketiminde dayanılmaz ağrılara neden olabiliyor.

Samsun Romatem Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Metin Güzelcik, migreni olanlara uyarılarda bulunarak, yaklaşan Ramazan Bayramı için tatlı ve şekerlemelerin tüketiminde ölçülü olmak gerektiğine işaret etti. Uzm. Dr. Metin Güzelcik, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, migrenin genetik bir hastalık olduğunu, bulantı, kusma ve ışıktan, sesten rahatsız olmanın eşlik ettiği, özellikle genç yaş grubunu tutan zonklayıcı karakterde baş ağrısı ile seyrettiğini ifade etti.

HANGİ GIDALARDAN UZAK DURULMALI?
Dr. Güzelcik, Ramazan Bayramı'nda tüketilecek olan aşırı şekerleme ve tatlıların; çay, kahve, kola gibi gıdaların migren atağını tetikleyebileceğinden bu tür gıdaların ölçülü tüketilmesi gerektiğini vurguladı. Dr. Güzelcik uzak durulması gereken gıdaları şöyle sıraladı:

Son yıllarda bilim adamları, ayıların kış uykusu süresince nasıl sağlıklı kalabildiklerini araştırıyor ve ayıların fizyolojik özelliklerinden tıp alanında yararlanmanın yollarını arıyorlar. Michigan Teknoloji Üniversitesi’nde sürdürülmekte olan araştırmanın hedefi, ayıların kemik metabolizmasını inceleyerek, halk arasında kemik erimesi olarak bilinen osteoporoza çare bulmak.

Kemiklerimiz, yaşamımız boyunca sürekli yenileniyor. Ne var ki yaşlılık, hareketsizlik gibi nedenlerle kemik yıkımı artıyor, yenilenme azalırsa kemik dokusunda zayıflama meydana geliyor. Ancak Amerikan Kara Ayı, aylar süren kış uykusu boyunca hemen hemen hiç hareket etmediği halde, kemik yoğunluğunda önemli bir azalma olmuyor. Oysa benzer bir süreyi yatağa bağımlı şekilde geçirecek bir insanın kemiklerinin, kraker kıvamına geleceği ve kolayca kırılacağı öngörülüyor.

Siz de sabahları gözlerinizi açmakta güçlük mü çekiyorsunuz? Bitmek bilmeyen uyuma isteği için uygulayabileceğiniz bazı şeyler var. Sabahları yataktan kalkmak sizin için bir işkence haline dönüşüyorsa bir de şu yöntemleri deneyin:

* Uyku düzeni bozuk olan erkeklerde diyabet riski artar mı?
Son yıllarda hem diyabette, hem de şişmanlıkta ciddi uyku bozuklukları yaşandığı biliniyor.

Özellikle obez ve gizli şekerli hastalarda; 'Uyku Apne Sendrom'u ya da uykuda aralıklı olarak solunumun durması ve bozulmasına yüzde 50-60 civarında rastlanır.

Gece uykuda terleme, sabah uykudan çok yorgun ve halsiz uyanma, öğleden sonra ve akşam üstü uyuklama, çabuk yorulma bulguları; 'Uyku Apne Sendromu'nun göstergesi olabilir.

'Uyku Apne Sendromu'; gece tansiyon yüksekliği, uykuda kalp hastalıkları ve obezitenin en önemli sebebidir. Bu nedenle tüm obezler ve gizli şekerli hastalar bu konuda tetkik edilmeli ve mutlaka tedavi edilmelidir.

Uyku, dengeli bir hayat için şarttır. Uyku sırasında kalp, göz, beyin, sinir ve kas sistemi üzerinde değişikliklere sebep olduğu; solunum, kan basıncı ve nabız gibi faaliyetlere tesir ettiği bilinmektedir. Uyku, monoton ve sabit bir istirahat hali değildir. Uyku esnasında gün boyunca biriken stresler, gerginlikler ve sinirlilik halleri vücuttan atılır. Uyku sadece uzanıp sabahı yatakta beklemek anlamına gelmez. Uykuda hormon düzeyi dengelenir, sindirim sistemi çalışır, bağışıklık sistemi devreye girer, cilt kendini yeniden yapılandırır.

Şeyh Ahmed Kuddusi Efendi Hazretlerine(1760-1849) ait olan eserin sözleri:



Gözün aç uykudan uyan

Gönül sana demedim mi?

Kalur yolda çok uyuyan

Gönül sana demedim mi?

Depresif annelerin bebeklerinin uyku düzenini bozduğu belirlendi.

ABD'nin Pennsylvania Üniversitesi'nden bilimadamları, 1-24 aylık bebeklerine gece nasıl davrandıklarını gözlemlemek amacıyla 14'ü depresif 45 annenin evine kameralar yerleştirdi. Annelerden bebeklerinin gün içinde ne kadar uyandığını her gün not etmeleri istendi.
Bir hafta sonra depresif annelerin, bebeklerinin sağlık durumundan daha fazla endişe duydukları ve gece derin uykuda olsa bile bebeklerinin yanına gittikleri görüldü. Depresif annelerin bebeklerinin daha sık uyandığı belirlenirken, bu durumun depresif annelerin depresyonunun daha da artmasına neden olduğu vurgulandı.

Araştırmaya imza atanlardan Dr. Pr Douglas Teti, söz konusu kısır döngünün ebeveyn-çocuk ilişkilerini olumsuz etkileyebileceğine dikkati çekerek, endişeli ve depresif annelerin eşlerinden yardım alabileceklerini ya da çocuklarının sağlık durumundan emin olmak için doktora danışabileceklerini belirtti.

Rüyaları hep kadınlar görür. Erkekler sadece seyreder rüyalarını, seyreder ve unuturlar. Üzerinde durmazlar. Erkeklerin rüyalarla temasları dokunmalıktır, ellerini sürer, dokunur ve geri çekilirler. Oysa kadınlar dokunmakla kalmaz, tutar ve kavrarlar rüyalarını.

Kavramakla da kalmaz saklarlar. Arşivlemek kadınların işidir. Ta genç kızlığında gördüğü rüyaları bir kenara not etmiş, hatta notlarından defterler derlemiş kadınlar tanıyorum.

En çok kadınlar danışır rüya alemine. Diyelim ki önemli bir karar var bir an evvel vermeleri gereken ya da asker yolu gözlüyorlar veya bekledikleri bir havadis var bir türlü gelmeyen, açar Kur'an-ı Kerim'i yatarlar istihareye. Gündelik hayatın vermediği cevapları rüya aleminden toplarlar. Bugün olduğu gibi dün de rüyaları hep kadınlar görürdü. Osmanlı İmparatorluğu'nda kaç kadın mutasavvıf rüyalar üzerinden temas kurdu şeyhi ile? Kaç kadın hakikat arayışına bu limandan çıktı? Bugün olduğu gibi dün de...

İş saatinde, otobüste, evde, olmadık zamanda uyuyor musunuz, gün içerisinde halsiz ve bitkin mi hissediyorsunuz kendinizi? Bu sorulara cevabınız evetse bu hastalığın sizde de olma ihtimali var.

Narkolepsi semptromları

En belirgin semptomlarından birisi gece yeterli derecede uyunmuş dahi olunca gün içerisindeki aşırı uyku eğilmi görülmesidir.

Narkolepsi sahibi bir hastanın en olur olmadık yerlerde ve zamanlarda, kendileri de çoğunlukla farkına varmadan, uykuya daldıklarını görmek olasıdır.

Gün içerisindeki uyku atakları, bazen kendilerini uyararak bazense uyarmadan, fiziksel olarak uyuma ihtiyacının dayanılmaz olması şeklinde oluşur. Gün içerisindeki kısa uyku durumları birden fazla olabilir.

Genellikle kişi bu kısa uykular sonucunda kendisini iyi hissederek uyanır, ne varki uyku hissi birkaç saat sonra tekrar kendini gösterecektir.

Bu uyku sünnet-i seniyyedir. Duhâ vaktinden, öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uyku, gece kıyamına sebebiyet verdiği için sünnet olmakla beraber, Ceziretü'l-Arabda, vaktü'z-zuhr denilen şiddet-i hararet zamanında bir tatil-i eşgal, âdet-i kavmiye ve muhitiye olduğundan, o sünnet-i seniyyeyi daha ziyade kuvvetlendirmiştir.

Hamiş Fort'ta bir tanzimat şairi: Ziya Paşa. Bir bank üzerinde memleket meselelerini derinden derine düşünmekte ve kendi kendine "Ya Rabbi, bu ne haldir? Bu Devlet–i Âliye'nin ne cürmü var ki..." diyerek iç çekmekte.

Televizyonların reklam müdürleri anlaşmışlar anlaşılan.. Her akşam 21.45, 22.15, 22.45 ve 23.15 civarlarında neredeyse tüm büyük televizyon kuruluşlarında aynı anda reklamlar yayına giriyor. Benim gibi reklam düşkünleri için sıkıntı yok, reklam sevmeyenler düşünsün gerisini.
Konulu reklamlar çoğalmaya başladığından beridir film izleme gereği duymuyor, yukarıdaki saatlerde "o reklam senin, bu reklam benim" habire zapping yapıyorum. Uyku öncesi reklam izleme, şuur altını direkt etkiliyor anlaşılan. Sebebini anlatayım: İşe gitmek üzere evden çıktım ki, binanın önünde bir inşaat çalışması yapılıyor. "Usta n'oluyo burası?" diye sordum. "Baksana, sen buranın muhtarı mısın?" deseydi, hemen cevabı yapıştıracaktım: "Hayır kasabıyım". Ancak düzgün cevap verdi, büfe yapılıyormuş..

Mukadderatı uykusuzluğa, mecalsizliğe ve eğlence maniaklığına bağlamış günümüz insanının en büyük iletişim trajedilerinden biri de, artık rüya görememesi. Böylesi bir beşeri trajedinin öneminden olsa gerek Doç. Dr. Nurdoğan Rigel, muhtelif makalelerden oluşan derleme kitabı (Der Yayınları, 2000)na "Rüya Körleşmesi" adını vermiş.

Medyaların zamanımızı elimizden ve zihnimizden çalması yanında modern insanın çektiği uykusuzluğa karşın çeşitli yöntemler mevcut. Bunlardan en çok bilineni uyku hapları. Bununla beraber, uyku haplarıyla insanlara verilen yapay uykunun, yalnızlığı, gerginliği, çirkinliği ve çevre kirliliğini yok etmesi imkânsız... (s. 90)
Rüyanın alınıp satılan bir metaya dönüşmesini, çarpıcı örneklerle sergilemeye çalışan Rigel, rüyaların teknolojik bir sürece tabi olduğunu, insanların artık görmelerinin ve algılamalarının ileri tekno-düzenlerce belirlendiğini öne sürerken, konunun hassasiyetine dikkatimizi yöneltiyor.

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Uyku Laboratuvarı Direktörü Dr. Kezben Aslan, uyku sırasında şiddetli horlamaya 10 saniyenin üzerinde solunum durmasına yol açan uyku apnesinin eşlik etmesinin ciddiye alınması gereken bir sağlık sorunu olduğunu bildirdi.

Aslan, yaptığı açıklamada, üniversite bünyesinde birkaç yıl önce faaliyete başlayan ''Uyku Laboratuvarı''na başvuran hastaları serviste bir gece uyutarak horlamaya eşlik eden solunumsal problemlerin ayrıntılarına indiklerini, uyku apnesi yanı sıra diğer hastalık bulgularını da araştırdıklarını, inceleme sonucuna göre tedaviyi yönlendirdiklerini belirtti.

Sağlıklı beslenmenin kaliteli bir uykuyu da beraberinde getireceğini biliyor muydunuz?

Zaman zaman herkes uykusunun kaçtığından yakınır, fakat uykusuzluk kimileri için tüm yaşamlarını etkileyen kronik bir sorun. Sebeplerini tespit etmek, sonuçlarını tedavi etmek birçok tıp branşının ortak uğraşısını gerektirebilir ama sağlıklı beslenmenin kaliteli bir uykuyu da beraberinde getireceği konuyla ilgili tüm uzmanlarca biliniyor. Dengeli bir beslenme düzeni, akşamları özen gösterilen mönü kolay uykuya dalmanıza ve huzurla uyumanıza yardımcı olur.

KOLAY UYUTACAK YÖNTEMLER
Bazı yiyecekler rahat bir uykuya zemin hazırlarken bazıları ise uykusuz gecelerin habercisi. Sizler için deliksiz bir uyku için önemli ipuçlarından bazılarını derledim...

Sihirli sözcük "Triptofan":