Uyku Sağlık

Uyku nedir, hakkında bilgi, bebekler de uyku düzeni, büyüklerde uyku

ABD'de yapılan araştırmaya göre uyumak, sorunların çözümünün bulunmasına yardımcı olabiliyor.

İngiliz basınında yer alan habere göre, California Üniversitesi'nden Psikiyatri Profesörü Sara Mednick ve ekibi tarafından yapılan araştırmada, insanların uykudan sonra daha etraflıca ve çabuk düşünebildiği, hatta rüya görürlerse zekalarının daha da keskin çalıştığı ortaya çıktı.

Araştırmada, genç yetişkin deneklere yaratıcı görevler verilerek, çok sayıda üç kelimelik gruplar gösterildi ve üçüyle bağlantılı dördüncü kelimeyi bulmaları istendi.

Günün sonuna doğru katılımcıların uyumasına izin verildi ve manyetik rezonans görüntüleme cihazıyla uyku sırasında beyinleri gözlendi. Daha sonra yine aynı ve yeni görevler verilerek buna tepkileri incelendi.

Günün belirli saatleri uyku için özellikle tavsiye edilirken belirli saatleri de özellikle kaçınılacak saatler olarak belirtilmiştir. İslam'a göre ve tıbbi araştırmalara göre bu saatler tutarlılık gösterir. Bu saatlerde uyumak haramdan çok mekruh olarak değerlendirilir.

Güneş doğduktan 50 dakikaya yani işrak vaktine kadar olan vakitte uyumak mekruhtur. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:

(Sabah namazından sonra, güneş doğana kadar uyumayın!)

[Beyheki]

(Sabahları uyuyan sırt ve bel ağrılarına müptela olur.)

[İ. Şarani]

(Sabah uykusu, tembellik ve unutkanlığa sebep olur.) [İ. Maverdi]

Hz. Fatıma anlatır:

Sabah namazından sonra yatmıştım. Babam, (Kızım kalk, gafillere benzeme! Allahü teâlâ rızıkları, sabah namazının vaktinde verir) buyurdu. (Beyheki) [Rızkların dağılması sabah namazından sonra olur. Manevi rızkların dağılması ise ikindi namazından sonradır. Bu iki vakitte uyumamaya dikkat etmelidir.]

Rüyalar... Gerçek olmayan; ama gerçeğin tam içindeki hayat parçacıkları. Kendisini ete kemiğe büründüremesek de, kurallarını sağından solundan çizemesek de; şarkılarımızda, şiirlerimizde, sabah iş arkadaşımıza

anlatırkenki heyecanımızda ama mutlaka hayatımızın tam içinde minyatür hayat filmleri.
Hayatımızdaki her şeyi sorgulamaya ve nedenini anlamaya çalışırken rüyalarımızı olduğu gibi, kendi gizemleri içinde kabul etmeyi severiz. Önce etkisi altında biraz şaşırır sonra neyin neye işaret ettiği hakkında gelişigüzel beyin fırtınalarıyla biraz tadını çıkarır ve o noktada bırakırız.

İşin ilginç tarafı, sadece insanlar değil, bilim de rüyaları olduğu yerde bırakır, bir adım ötesine geçemez. Ne olduğuyla ilgili şöyle böyle bir şeyler söyler; ama olağanüstü fantastikliğiyle ilgili çok açık ve berrak yorumları yapmaya laboratuvarların bile gücü yetmez.

Sadece bir gece bile uykusuz kalmak beyinde elekt
rik kesintisine benzer anlık kesilmelere neden oluyor. ABD’li uzmanların yürüttüğü araştırma, uykunun insan hayatındaki önemini işte bu cümleyle ortaya koydu.

Uyku, insanoğlu için sadece bir dinlenme yolu değil vücudun yenilenmesi için de çok önemli bir süreç...

Değişik çalışmalar çoğu insanın başka bir uyku patolojisi yaşamadığı halde hayatlarında en az bir kez uyku felci, yani karabasan yaşadığını göstermektedir. Bazı çalışmalarda değişik faktörler suçlanmıştır. Örneğin; sırtüstü yatmak, düzensiz uyku saatleri, aşırı stres, bazı ilaç tedavileri (alerji ilaçları ve bazen uyku amaçlı alınan ilaçlar), uyku öncesi açlık gibi.

Yaşam tarzında değişiklik yapan kadınlar menopozu rahat atlatır. Altı saat uyumak ve aynı saatte kalkmak önemlidir. Ateş basması durumunda ise sıcak içecekler ve saç kurutma makinesinden uzak durulmalı
Kadınların, menopoz dönemini rahat ve sağlıklı atlatmaları için gereken yolları öğrenmeleri gerekiyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç Dr. Alparslan Baksu, menopoz sürecinin geciktirilmesi ve bu dönemin rahat atlatılması için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

AĞIR YEMEYİN!
Bazı kadınlarda özellikle gece gelen ateş basmaları yüzünden uyku bozuklukları görülebilir. Ancak bu yaşlardaki bir kadının ortalama olarak 6-9 saat uyuması gereklidir.
Uyku bozukluklarının çözümünde ilk olarak basit önlemler alınmalıdır; ağır akşam yemeklerinden kaçınmak, ışık ve gürültüyü azaltmak, yatak odasının ısısını düşürmek gibi... Alkol, kahve ve sigara tüketiminin azaltılması da uyku kalitesini önemli ölçülerde artıracaktır.

Uyku düzensizliği yaşayanların oranı Ramazan ayında normal zamanlara göre daha fazla oluyor. Özellikle günlerin uzaması, imsak vaktinin erken saatlere gelmesi ile birçok kişi geceyi uykusuz geçirip gündüz vakitlerinde uyumayı tercih ediyor. Peki bu ne kadar doğru bir yöntem?

Geceleri derin uykuya dalamıyor, gündüz sürekli yorgunluk hissediyor, sabahları aşırı sinirli kalkıyor, unutkanlık ve konsantrasyon bozukluğu yaşıyorsanız, uykuda solunum duraklamasına bağlı ''uyku apnesi'' hastalığı ile karşı karşıya olabilirsiniz.

Uzmanlar, önlem alınmadığı takdirde ölümle sonuçlanabilen uyku apnesinin mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini belirterek, uykuda 5-10 saniyelik solunum duraklamasının normal, 10 saniye-1 dakika sürebilen ve sık tekrarlayan solunum duraklamalarının ise hastalık habercisi olduğu uyarısında bulundu.

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Kulak-Burun-Boğaz (KBB) Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Önerci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uyku esnasında solunumun 10 saniyeden fazla kesilmesinin uykuda solunum duraklaması (uyku apnesi) olarak tanımlandığını söyledi.

Ziynet Sali, Türkiye'nin ilk 'Otomobil Alışveriş Merkezi Projesi' olan Otoport'un tanıtımında sahneye çıktı. Geceye beyaz bir kıyafetle katılan Ziynet Sali, "Neredeyse havalimanında yaşıyorum. Hemen her gün bir başka yerde sahneye çıkıyorum. Uyku düzenim bozuldu" diye konuştu. Sali, Kral TV ödüllerine katılmaması ile ilgili olarak da şunları söyledi: "Kimseye küslüğüm yok. Konserdeydim, katılamadım..."

Uyku,vücudumuzun dinlenmesi ve bir sonraki güne hazırlanması adına Rabbimizin bahşettiği çok büyük bir nimet.Bu nimetin kadrini işlerinin yoğunluğundan dolayı uykusuz kalanlar çok daha iyi bilirler. Uyku ihtiyacımızı zaman açısından günün sonunda yani gece gideririz. Bazı durumlarda da gün içinde de uyumak ve dinlenmek isteriz.Burada aklımıza şöyle bir soru takılabilir:

Uyku bozukluğu testi ile sorununuzun ne olduğunu öğrenebilirsiniz. Bunun için aşağıda yer alan 16 adet soruya cevap vermeniz gerekecek. Cevaplarınızı bir yere not etmeyi unutmayın. Bunlara göre probleminizin değerlendirmesini alacaksınız.

Televizyon, bilgisayar ve oyun gibi araçlar öğrencide düzensiz uykuyu tetikliyor, bu da başarıyı yüzde 80 düşürüyor.

Günümüzde zaman öldüren faktörlerin başarıyı etkilediği bilinirken, düzensiz uyuyan bir öğrencinin başarısının düştüğü ve giderek tembelleştiği belirtildi

Gündüz uykusuz dolaşanların problemi genellikle geceden başlar. Ama bu sorunu çözmek zor değil. Her gece en az sekiz saat uyuyarak, sabahları aynı saatte kalkarak, yatakta televizyon izlemeyerek, düzenli beslenerek ve spor yaparak bu sorundan kurtulabilirsiniz

Bazı günler hepimiz uykusuz dolaşabiliriz; ya gece bebek çok ağlamıştır ya da maç geç bitmiştir. Fakat bazıları için bu hal günlük yaşamın bir parçası haline gelmiştir; devamlı gözünden uyku akıyordur ve nerede fırsat bulsa, iki dakika kestirmek ister. Onları sık sık başlarını masaya dayamış, ağızları hafif açık, yakalanma endişesiyle kuş uykusunda bulmak mümkündür. Gündüz uykusuz dolaşanların problemi geceden başlar. Birkaç gece uyku düzeninin bozulması ya da deliksiz uyuyamamak bile insanın hızını keser ve ruh halini bozar. Uykuyu alamamanın sebebi genellikle kötü uyku alışkanlıklarıdır. Gelin hep beraber bu halin üstesinden nasıl geleceğimizi gözden geçirelim.
*

Bütün soğuk kanlı canlılar kış uykusuna yatar kertenkele,yılan gibi sürüngenler, ayı gibi memeliler,balıklar kış uykusuna yatar.

Kuzey yarımküresindeki ülkelerde yaşayan hayvanların çoğu,kış mevsimlerinde yeteri kadar besin bulamazlar Bunlardan bazıları yiyeceğin daha bol olduğu ülkelere göç ederler Bazı balıklar daha derin sulara inerler Kuşların çoğu sıcak güney ülkelere uçar Geri kalan hayvanlar da sığınacak uygun bir yer bulur ve kış uykusuna dalar Kış uykusuna yatan, bütün kış boyunca uyuyan bu hayvanlar sıcak kanlı hayvanlardır Yağ halinde depo ettikleri enerji, kış boyunca onların hayatta kalmalarını sağlar Uyku esnasında az enerji harcanacağından, depoladıkları, yağ halindeki enerji yavaş yavaş yanar ve onları ilkbahara çıkarır

Bulundukları bölgede kışın besin bulma imkanı olmayan ve sıcak bölgelere gidecek kanat vs gibi organları bulunmayan hayvanlar kış uykusuna yatarlar

Nedeni ne olursa olsun, elma sirkesi uykusuzluğunuzu giderecektir. Üç çay kaşığı elma sirkesi ile küçük bir kap balı karıştırın. Yatmadan önce bu karışımdan iki çay kaşığı alın. Bir saat sonra hâlâ uyuyamadıysanız, tekrar iki çay kaşığı alın. Elma sirkesinde, bal kadar sakinleştirici etki eden potasyum, demir, magnezyum gibi mineraller bulunur.